koronawirus w Polsce

Rząd wprowadza kolejne ograniczenia w związku z koronawirusem. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2020 r. poz. 566) od 1 kwietnia do odwołania zawieszone zostaje wykonywanie zabiegów rehabilitacyjnych – zarówno w placówkach publicznych, jak i prywatnych.

Wyjątkiem są sytuacje, w których rehabilitacja jest bezwzględnie wymagana stanem zdrowia pacjenta.

Dopuszcza się udzielanie świadczeń za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, w tym obejmujących kardiologiczną telerehabilitację hybrydową.

Od 28 marca obowiązuje rozporządzenie ministra zdrowia z 26 marca 2020 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki w izolatoriach (Dz.U. z 2020 r. poz. 539). Szczegóły określa także zarządzenie prezesa NFZ nr 45/2020/DSOZ z 27 marca 2020 r. zmieniające zarządzenie w sprawie zasad sprawozdawania oraz warunków rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.

Zgodnie z nowymi przepisami niektóre hotele, hostele, akademiki i sanatoria zmienią się w specjalne izolatoria. Będą w nich przebywać m.in. osoby, które nie mogą odbyć kwarantanny w domu, aby nie narażać na zakażenie koronawirusem najbliższych. Izolowani pacjenci będą mieć zapewnioną opiekę medyczną i posiłki. Za pobyt w izolatorium zapłaci NFZ.

Obiekty wskażą wojewodowie. Chodzi o to, aby znajdowały się blisko szpitali jednoimiennych lub innych szpitali zakaźnych i placówek, które dysponują oddziałami zakaźnymi. To właśnie personel medyczny tych szpitali będzie opiekował się izolowanymi pacjentami.

Do izolatorium będą kierowane:

• osoby chore na infekcję COVID-19 o łagodnym przebiegu, nie wymagające leczenia w szpitalu
• osoby, u których podejrzewa się zachorowanie (zostały skierowane przez lekarza do leczenia lub diagnostyki laboratoryjnej w kierunku wirusa SARS-CoV-2 w izolacji poza szpitalem)
• osoby, którym lekarz zlecił izolację w domu, ale ze względu na możliwość zakażenia bliskich z grupy podwyższonego ryzyka (np. osoby starsze, z obniżoną odpornością), nie powinny w nim przebywać
• osoby, którym lekarz zlecił izolację w domu, lecz z innych przyczyn nie mogą poddać się jej w miejscu zamieszkania.

Warunki, jakie muszą spełnić izolatoria, wskazuje minister zdrowia w rozporządzeniu. Przepisy mówią, że każdy izolowany pacjent musi mieć zapewnione:

• osobny pokój z łazienką
• opiekę medyczną na miejscu w izolatorium i łączność telefoniczną z personelem medycznym lub personelem izolatorium
• trzy posiłki dziennie.

Jeśli izolowany pacjent, ze względu na wiek lub stan zdrowia, wymaga opieki drugiej osoby, jej pobyt razem z izolowanym jest możliwy. Decyzję w tej sprawie podejmie lekarz kierujący pacjenta do izolatorium.

Stan zdrowia osób przebywających w izolatorium będzie monitorowany przez personel medyczny. Przynajmniej dwa razy dziennie ma kontrolować go pielęgniarka. Nad izolowanym czuwa również lekarz, który wizytuje pacjenta na miejscu lub udziela teleporady medycznej, np. przez telefon. W izolatorium pobiera się także wymazy do badań na obecność koronawirusa.

Pacjent opuści izolatorium wyłącznie na podstawie wypisu, po uzyskaniu dwukrotnego wyniku ujemnego testów diagnostycznych. Pomieszczenia, które zajmował, po wypisaniu każdorazowo będą szczegółowo dezynfekowane i przygotowane na przyjęcie nowych osób.

Listę obiektów, które będą przeznaczone na izolatoria, publikuje wojewoda. Każdy z tych obiektów, zanim znajdzie się w wykazie wojewodów, jest sprawdzany m.in. przez sanepid. Koszty pobytu pacjenta w izolatorium pokryje NFZ. Szacuje się je na 125 zł za każdy dzień. Środki z NFZ trafią najpierw do szpitali, które opiekują się izolowanymi pacjentami. Następnie zostaną przekazane przez szpitale do izolatoriów, które dla tych placówek medycznych, są podwykonawcami.

W związku ze stanem epidemii koronawirusa, w trosce o pracowników służby zdrowia i pacjentów  przebywających w placówkach medycznych, NFZ rozpoczyna przekazywanie informacji o  objęciu osoby ubiegającej się o świadczenia opieki zdrowotnej kwarantanną.

Dane dotyczące objęcia kwarantanną osoby weryfikowanej w systemie eWUŚ, aktualizowane są wg stanu przekazanego przez Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, które odpowiada za przetwarzanie danych otrzymanych z Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych oraz Straży Granicznej.

Informacja będzie udostępniana poprzez system eWUŚ w następujący sposób:

W wersji sieciowej usługi eWUŚ dostępnej jest pod adresem https://ewus.nfz.gov.pl w przypadku, gdy osoba podlegająca weryfikacji eWUŚ jest aktualnie objęta kwarantanną, w odpowiedzi w elemencie „nazwisko” wyświetlona zostanie informacja:

[KW-DDMM] Nazwisko

gdzie: KW – oznaczenie kwarantanny;  DD – dzień zakończenia kwarantanny; MM – miesiąc zakończenia kwarantanny

np. w przypadku osoby  o nazwisku  „Kowalski” objętej kwarantanną do dnia 30 marca 2020 r. włącznie, system eWUŚ zwróci następującą informację w elemencie „nazwisko”:

[KW-3003] Kowalski.

Powstaje specjalna platforma, która umożliwi pacjentom teleporady lekarskie i pielęgniarskie udzielane przez podmioty wykonujące działalność leczniczą - informuje Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia. 

Umożliwiła to nowelizacja ustawy z 2 marca 2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Jednocześnie NFZ przypomina, że:

1. świadczeniodawca zapewnia dostępność do świadczeń: lekarza POZ, pielęgniarki POZ i położnej POZ w miejscu ich udzielania od poniedziałku do piątku, w godzinach pomiędzy 8.00 a 18.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, zgodnie z harmonogramem pracy świadczeniodawcy;
2. świadczeniodawca udzielający świadczeń z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej jest zobowiązany udzielać świadczeń zgodnie z harmonogramem stanowiącym załącznik do umowy. Zgodnie z § 9 ust. 5 Ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w przypadku braku możliwości udzielania świadczeń, którego nie można było wcześniej przewidzieć, świadczeniodawca niezwłocznie powinien powiadomić oddział wojewódzki Funduszu o tym zdarzeniu. Ta norma zobowiązuje świadczeniodawcę do niezwłocznego podjęcia czynności w celu zachowania ciągłości udzielania świadczeń. Tym samym świadczeniodawca powinien niezwłocznie zmienić organizację przyjęć, umożliwiając kontynuację udzielania świadczeń za pomocą systemów teleinformatycznych lub innych systemów łączności oraz osobiście w sytuacjach tego wymagających.

Jednocześnie NFZ zwraca uwagę, że teleporady mogą być udzielane wyłącznie, gdy ocena stanu zdrowia i zakres niezbędnych czynności do zrealizowania na rzecz pacjenta, nie wymaga osobistej obecności personelu medycznego.

Niedopuszczalne jest zatem bezpodstawne całkowite zamykanie miejsc udzielania świadczeń, a tym samym pozbawianie pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej lub ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Efektem takiego postępowania jest wzrost liczby osób zgłaszających się do szpitalnych oddziałów ratunkowych i izb przyjęć, co zwiększa ryzyko transmisji infekcji COViD-19 na personel medyczny i pacjentów.

Oddziały wojewódzkie NFZ na bieżąco monitorują sytuację i reagują w przypadku jakichkolwiek trudności z dostępem pacjentów do świadczeń medycznych. W sytuacji rażącego naruszenia warunków realizacji umów, zwłaszcza związanego z nieuzasadnionym ograniczeniem dostępu do świadczeń dla pacjentów pilnie potrzebujących pomocy, dyrektorzy oddziałów wojewódzkich oraz pracownicy terenowych oddziałów kontroli będą niezwłocznie reagować zgodnie z dostępnymi procedurami.

Wyjątkiem od tych zasad udzielania świadczeń jest czasowe zamknięcie placówki polecone przez służby sanitarno-epidemiologiczne.

W celu ograniczenia zużycia zapasów krwi i preparatów krwiopochodnych, NFZ zaleca od 23 do 29 marca 2020 r. stopniowe ograniczanie przyjęć, a od 30 marca br. wstrzymanie przyjęć pacjentów na zabiegi operacyjne wykonywane planowo, przede wszystkim:

• endoprotezoplastyki dużych stawów
• duże zabiegi korekcyjne kręgosłupa
• zabiegi naczyniowe na aorcie brzusznej i piersiowej
• pomostowanie naczyń wieńcowych;
• nefrektomia;
• histerektomia.

Decyzja o odroczeniu terminu zabiegu powinna być podejmowana indywidualnie w odniesieniu do każdego pacjenta, u którego ma być wykonana operacja, z uwzględnieniem jego aktualnego stanu klinicznego i ryzyk wynikających z przeprowadzenia leczenia operacyjnego w późniejszym terminie.

Pacjentom, co do których zostanie podjęta decyzja o odroczeniu operacji, należy wyznaczyć kolejny termin zabiegu.

Aktualizacja kolejki powinna być przeprowadzona z uwzględnieniem daty zgłoszenia się pacjenta ze skierowaniem u świadczeniodawcy.

Od 20 marca w Polsce obowiązuje rozporządzenie ministra zdrowia z 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. z 2020 r. poz. 491). Wprowadzenie stanu epidemii pozwala na wielu ograniczeń, m.in. wprowadzenie zakazu opuszczania określonych obszarów, nakazu przebywania w innych, zamykania instytucji i zakładów pracy, reglamentowania pewnych towarów, kierowanie do pracy w zwalczaniu epidemii, udostępnienie lokali, przejmowanie pojazdów, poddania się obowiązkowi badań.

Po wprowadzeniu stanu epidemii pracownicy podmiotów leczniczych i osoby wykonujące zawody medyczne mogą być skierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii.

Takiemu obowiązkowi takiemu - jeśli niesie on ryzyko zakażenia - nie podlegają osoby do 18. roku życia lub powyżej 60 roku życia, a także kobiety w ciąży lub osoby wychowujące dzieci w wieku do 18lat, w tym osoby wychowujące dzieci samotnie oraz osoby, u których orzeczono częściową lub całkowitą niezdolność do pracy, a także inwalidzi i osoby z orzeczonymi chorobami przewlekłymi.

Decyzja o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii stwarza obowiązek pracy do 3 miesięcy.

Osobie skierowanej do takiej pracy przysługuje wynagrodzenie zasadnicze nie niższe niż 150% przeciętnego wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego na danym stanowisku pracy w zakładzie wskazanym w decyzji.

Wynagrodzenie nie może być niższe niż to, które skierowany do pracy przy zwalczaniu epidemii otrzymał w miesiącu poprzedzającym miesiąc skierowania do pracy.

Osobie skierowanej do pracy przysługuje zwrot kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia, chyba że zostały one zapewnione przez pracodawcę w miejscu wykonywania pracy.

Przez czas trwania pracy przy zwalczaniu epidemii dotychczasowy pracodawca nie może rozwiązać stosunku pracy. Nie może również wypowiedzieć umowy o pracę, chyba że istnieje podstawa do jej rozwiązania bez wypowiedzenia z winy pracownika, albo w przypadku zmiany lub uchylenia decyzji.