Minister Zdrowia

Minister zdrowia, Izabela Leszczyna, zaprezentowała ambitne plany na przyszłość, które mogą znacząco wpłynąć na sektor opieki zdrowotnej w Polsce. Podczas posiedzenia Rady Krajowej Platformy Obywatelskiej ujawniła wiele inicjatyw, które mają na celu poprawę dostępu do usług medycznych i wsparcie pacjentów w różnych aspektach ich zdrowia.

W obliczu rosnących oczekiwań dotyczących usprawnienia systemu opieki zdrowotnej jeszcze w tym roku planowane jest wprowadzenie automatycznego systemu określającego poziom refundacji leków na recepcie. Ta innowacja ma na celu odciążenie lekarzy z konieczności sprawdzania aktualnych wykazów refundacji leków dla pacjentów, co jest procesem czasochłonnym i narażonym na ryzyko popełnienia błędów.

Dziewiętnastu szefów ministerstw i co najmniej czterej ministrowie bez teki – skład nowego rządu Donalda Tuska nie jest już tajemnicą. W składzie rządu znajdzie się osiem kobiet, z czego pięć będzie pełnić funkcję szefowej resortu, a trzy zajmą stanowiska ministrów bez przypisanej teki. Kandydatką na ministra zdrowia jest Izabela Leszczyna.

Premier przyjął dymisję Adama Niedzielskiego, który ujawnił poufne dane jednego z lekarzy. Poinformował również, że nową minister zdrowia zostanie Katarzyna Sójka, posłanka PIS, internistka.

Rząd wprowadza w życie nową politykę walki z koronawirusem. Jedno z wypracowanych rozwiązań dotyczy obowiązku zasłaniania nosa i ust, tam gdzie jest to konieczne. „Bez maseczki będzie mogła przebywać tylko osoba posiadająca odpowiednie zaświadczenie lub dokument potwierdzający niemożność jej  noszenia“ – wynika z nowych zapisów.

Jednocześnie lekarze skupieni w Porozumieniu Pracodawców Ochrony Zdrowia podkreślają, że nie wystawiają zaświadczeń zwalniających kogokolwiek z obowiązku noszenia maseczki. Jeżeli dana osoba jest zdolna wyjść z domu, to nie ma przeciwwskazań do zakrywania nosa i ust – mówi Bożena Janicka, prezes PPOZ.

Sprawa maseczek, obowiązku ich noszenia oraz zaświadczeń lekarskich wraca jak bumerang. Pierwszy raz obowiązek zakrywania nosa i ust w przestrzeni publicznej wszedł w życie wraz z ogłoszeniem stanu epidemii. Zwolnione zostały z niego dzieci poniżej 4 lat; osoby niezdolne do samodzielnego zakrywania ust i nosa oraz chorzy mający poważne, widoczne trudności z oddychaniem.

Krótko po wstępnej publikacji projektu rozporządzenia MZ, do placówek podstawowej opieki zdrowotnej masowo zaczęli zgłaszać się pacjenci z astmą, domagając się wystawienia zaświadczeń lekarskich zwalniających ich z obowiązku noszenia masek ochronnych.

Wraz z wprowadzaniem kolejnych etapów luzowania obostrzeń, maseczki zaczęły znikać z przestrzeni otwartych. Obowiązek ten, mimo ostrzeżeń epidemiologów i służb sanitarnych, lekceważony był w placówkach zamkniętych (m.in. sklepach) oraz miejscach większych skupisk ludzkich (targowiska). Notowany ostatnio wzrost zachorowań w całym kraju zmusił rząd do powrotu do obostrzeń, a przede wszystkim konieczności noszenia maseczek ( w strefach „czerwonych“ wszędzie).

W kolejnym rozporządzeniu ministra zdrowia znów pojawił się zapis o tym, że z noszenia maseczek zwolnione są tylko osoby, które mają zaświadczenia lekarskie. Reakcja środowiska lekarskiego była natychmiastowa, gdyż to ze stanu zdrowia pacjenta, a nie z zaświadczenia o przeciwwskazaniach  wynika  obowiązek (bądź jego brak) dotyczący noszenia maseczek. 

W odpowiedzi na ich stanowisko minister zdrowia w rozporządzeniu z sierpnia br., uchylił zapis o wystawianiu przez lekarzy zaświadczeń o przeciwwskazaniach do noszenia maseczek. Niestety, znów się pojawił w nowej polityce „Zero tolerancji“.

Stanowisko lekarzy PPOZ nie uległo zmianie od kwietnia br. – nie wystawiają zaświadczeń o  przeciwwskazaniach do noszenia maseczek. 

Premier Mateusz Morawiecki podczas konferencji prasowej zapowiedział, że Adam Niedzielski, dotychczasowy prezes NFZ, będzie nowym ministrem zdrowia. Zastąpi na tym stanowisku prof. Łukasza Szumowskiego, który 18 sierpnia złożył dymisję. Nowy szef resortu zdrowia jest ekonomistą i menedżerem, specjalizuje się w zarządzaniu finansami oraz zarządzaniu strategicznym. Pracował w polskich instytucjach rządowych i jako pracownik naukowy. W latach 2016–2018 był dyrektorem generalnym Ministerstwa Finansów, członkiem rady nadzorczej spółki Aplikacje Krytyczne oraz członkiem rady NFZ. Od 2018 roku był zastępcą prezesa NFZ ds. operacyjnych, a w 2019 roku został szefem tej instytucji. 

Minister zdrowia wydał rozporządzenie z 3 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz.U. z 2020 r. poz. 585).

Zgodnie z nim w przypadku zwłok osób zmarłych na chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2(COVID-19) należy unikać m.in. ubierania zwłok do pochówku oraz okazywania zwłok, przeprowadzić dezynfekcję zwłok płynem odkażającym o spektrum działania wirusobójczym.

Zwłoki należy umieścić zwłoki w ochronnym, szczelnym worku, wraz z ubraniem lub okryciem szpitalnym, a w przypadku przekazania zwłok do spopielenia umieścić pierwszy worek ze zwłokami w drugim worku.

Tak zabezpieczone zwłoki należy umieścić w kapsule transportowej, w przypadku przekazywania zwłok do krematorium albo trumnie do pochówku, w przypadku bezpośredniego pochowania na cmentarzu.

Transport zwłok, jeżeli jest to możliwe, należy prowadzić jednym zespołem przewozowym, a pomieszczenia, w których osoba zmarła przebywała, oraz wszystkie przedmioty, z którymi była w styczności, odkazić.

Osoby bezpośrednio zaangażowane w proces dekontaminacji ciała i jego otoczenia oraz przygotowania do przewozu zwłok zmarłego zakażonego wirusem SARS-CoV-2 oraz mające bezpośredni kontakt ze zwłokami muszą być zabezpieczane w środki ochrony indywidualnej, m.in. kombinezon albo długi fartuch ochronny i czepek na głowę, jednorazową maskę zakrywającą otwory oddechowe, a do czasu umieszczenia zwłok w ochronnym, szczelnym worku maskę z filtrem, gogle lub przyłbicę ochronną, jednorazowe rękawice nitrylowe.

Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Minister zdrowia będzie miał większy nadzór nad realizacją zadań przez sanepid.  

Najważniejsze rozwiązania to:

• Zwiększono rolę koordynacyjno-nadzorczą Głównego Inspektora Sanitarnego w celu zapewnienia mu możliwości sprawowania skutecznego nadzoru dotyczącego zdrowia publicznego oraz podejmowania decyzji umożliwiających bezzwłoczne i adekwatne do zagrożenia uruchomienie działań przez służby sanitarno-epidemiologiczne w całym kraju.
• Główny Inspektor Sanitarny – kierując Państwową Inspekcją Sanitarną – zyska wobec niej nowe kompetencje i będzie decydował o kierunkach jej działania.
• W przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia publicznego, przede wszystkim zagrożenia epidemiologicznego lub zagrożenia jakości zdrowotnej żywności, Główny Inspektor Sanitarny będzie koordynował działalność organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
• Główny Inspektor Sanitarny będzie powoływał i odwoływał państwowych wojewódzkich inspektorów sanitarnych i państwowych granicznych inspektorów sanitarnych (za zgodą wojewody). Z kolei państwowy wojewódzki inspektor sanitarny będzie powoływał/odwoływał państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych (po zasięgnięciu opinii wojewody).
• Wojewodom będą podlegać państwowi wojewódzcy inspektorzy sanitarni i państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni.   
• Doprecyzowano kwestię wydawania zgód na wykonywanie dodatkowych zajęć zarobkowych przez państwowych inspektorów sanitarnych i ich zastępców.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie 1 stycznia 2020 r.

Minister zdrowia prof. Łukasz Szumowski wypracował porozumienie z lekarzami rezydentami. Po serii konsultacji i spotkań osiągnięto kompromis. To przełom w dotychczasowych relacjach i negocjacjach ze środowiskiem lekarskim.

Strategia nowego ministra zdrowia opiera się na pięciu priorytetach: dialogu, odbiurokratyzowaniu, poprawie efektywności, informatyzacji i innowacyjności. Pakiet rozwiązań przedstawionych lekarzom rezydentom z jednej strony wpisywał się w przedstawioną strategię, a z drugiej odpowiadał na konkretne zgłoszone problemy związane m.in. z kwestiami warunków płacy i pracy lekarzy rezydentów czy reformą systemu kształcenia.

Najważniejszymi elementami porozumienia są zwiększenie corocznego wzrostu nakładów i szybsze osiągnięcie poziomu 6% PKB już w 2024 r.  

Porozumienie dotyczy też:

• zwiększenia wynagrodzeń lekarzy specjalistów pracujących w jednym szpitalu,
• wyższych wynagrodzeń dla lekarzy rezydentów w zamian za zobowiązanie do pracy w Polsce po zakończeniu specjalizacji przez okres 2 lat,
• odbiurokratyzowania szpitali i wprowadzenia sekretarek medycznych.

Prezydent powołał Łukasza Szumowskiego na stanowisko ministra zdrowia. Łukasz Szumowski zastąpi Konstantego Radziwiłła. Urodził się 3 czerwca 1972 roku w Warszawie. Jest kardiologiem i profesorem nauk medycznych. Od 2011 kierował zespołem specjalistycznym nauk o życiu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jest autorem lub współautorem ponad 150 prac o zasięgu krajowym i międzynarodowym.

Studia medyczne na Uniwersytecie Medycznym ukończył w 1997 roku. W 1998 r. rozpoczął pracę w Instytucie Kardiologii w Warszawie-Aninie. W 2002 r. uzyskał stopień doktora nauk medycznych, a w 2010 - doktora habilitowanego nauk medycznych. Tytuł profesora otrzymał z rąk prezydenta Andrzeja Dudy w 2016 roku.

Kierował Kliniką Zaburzeń Rytmu Serca w Instytucie Kardiologii w Warszawie, gdzie przez wiele lat był członkiem rady naukowej. Pełnił liczne funkcje w europejskich i polskich towarzystwach naukowych. Był członkiem m.in. European Heart Rhythm Association Training Fellowships Committee, Innovation Committee, a także zarządu Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Należy do Europejskiego i Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Trwają konsultacje projektów rozporządzeń w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej oraz rehabilitacji leczniczej. Wprowadzają one do tzw. koszyka nowe świadczenie – opiekę kompleksową po zawale mięśnia sercowego.

W skład tej opieki wejdą cztery moduły świadczeń: zabiegi kardiologii interwencyjnej, kompleksowa rehabilitacja i edukacja, elektroterapia oraz specjalistyczna opieka kardiologiczna (obejmująca konsultacje z lekarzem specjalistą w dziedzinie kardiologii).

Obecnie świadczenia te nie są zapewnione na właściwym poziomie, ponieważ czas oczekiwania na nie jest zbyt długi i nie wszyscy chorzy są nimi objęci. Tymczasem, jeżeli po wykonaniu kosztownych zabiegów kardiologii interwencyjnej pacjent nie ma zapewnionej kontynuacji leczenia, efekty zdrowotne nie mogą być zadowalające.

Termin zgłaszania uwag do projektów upływa 1 grudnia.

Od 2018 roku Polakom opiekę zdrowotną zapewni Narodowa Służba Zdrowia. Będzie finansowana z budżetu państwa i obejmie wszystkich pacjentów, w tym także wykluczonych przez obecny system, którzy nie mają obecnie prawa korzystania z pomocy medycznej opłacanej ze środków publicznych.

Zmiany nastąpią w 5 głównych obszarach, którymi są:

1. system zarządzania i finansowania opieki zdrowotnej,
2. organizacja leczenia szpitalnego,
3. zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia,
4. podstawowa opieka zdrowotna,
5. zdrowie publiczne.

Resort zdrowia planuje zmianę sposobu finansowania służby zdrowia. Środki na jej funkcjonowanie znajdą na rachunku Państwowego Funduszu Celowego „Zdrowie”. Będzie on częścią budżetu państwa, a środki rozdysponuje minister zdrowia.

Państwo będzie systematycznie zwiększać nakłady finansowe na służbę zdrowia – do 6% PKB w 2025 roku.  

Nowy sposób finansowania obejmie także szpitale, które częściowo będą „zabudżetowane”. Zamiast dotychczasowego finansowania pojedynczych hospitalizacji i procedur otrzymają ryczałt na leczenie pacjentów w określonych zakresach.

Resort utrzyma system sprawozdawczy, który pokazuje wyniki działalności placówek. Pozostanie także możliwość konkursowego kupowania świadczeń, która umożliwia działanie w publicznym systemie m.in. jednoprofilowym szpitalom.

Same szpitale podzieli się na trzy stopnie działalności, tworząc sieć placówek o różnych poziomach wykonywanych zakresów świadczeń. Szpital pierwszego stopnia będzie odpowiadał kilkuoddziałowemu szpitalowi powiatowemu, natomiast  trzeci stopień będą tworzyły szpitale kliniczne i specjalistyczne.

Reforma lecznictwa szpitalnego zakłada zapewnienie skoordynowanego i skutecznego leczenia pacjentów po pobycie w szpitalu przez zagwarantowanie im kontynuacji leczenia i rehabilitacji w przyszpitalnej przychodni specjalistycznej.

Po likwidacji Narodowego Funduszu Zdrowia - od 1 stycznia 2018 r. - minister zdrowia przejmie zdecydowaną część jego kompetencji. Zadania regionalne związane z finansowaniem świadczeń zdrowotnych zrealizują nowo utworzone Wojewódzkie Urzędy Zdrowia, podległe pionowo ministrowi, a poziomo – wojewodzie.

Jednym z elementów reformy będzie utworzenie Urzędu Zdrowia Publicznego, który zintegruje cały rozproszony obecnie system zarządzania zdrowiem publicznym w Polsce. W jego skład weszłyby instytucje, które dziś działają na rzecz zdrowia Polaków, takie jak Państwowa Inspekcja Sanitarna, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych czy Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. Urząd Zdrowia Publicznego odpowiadałby także za realizację Narodowego Programu Zdrowia.

Zmiany nastąpią  również w podstawowej opiece zdrowotnej. Pacjentów będą leczyły zespoły POZ, w ramach których (z utrzymaniem samodzielności zawodowej i finansowej) będą współpracować ze sobą lekarz, pielęgniarka, położna, pielęgniarka szkolna i dietetyk.

Zespoły POZ mają także koordynować poruszanie się pacjentów po systemie opieki zdrowotnej i zbierać informacje na temat historii leczenia pacjentów, którzy uzyskali pomoc w szpitalach czy w gabinetach opieki specjalistycznej.

Resort zamierza wdrażać zmiany stopniowo, aby zagwarantować pacjentom bezpieczeństwo zdrowotne, a lecznicom – niezakłócone funkcjonowanie. Pierwsza część reformy związana z finansowaniem szpitali i podstawowej opieki zdrowotnej ruszy w lipcu 2017 roku. Pozostałe zmiany czekają nas od 1 stycznia 2018 r.