Czy można pacjentowi przed podróżą wypisać receptę „na wszelki wypadek”?

Przede wszystkim musimy zacząć od tego, że w świetle prawa wypisanie recepty na określony produkt leczniczy to orzeczenie o stanie zdrowia. Zasady orzekania o stanie zdrowia unormowano w art. 42-43a i art. 45 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (dalej: u.z.l.).

Na tej podstawie możemy wskazać, że ustawodawca uregulował:

• ogólne zasady orzekania o stanie zdrowia (art. 42 u.z.l.),

• zasady stwierdzania zgonu i śmierci pnia mózgu (art. 43 i art. 43a u.z.l.),

• zasady ordynowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych (art. 45 u.z.l.).

Nie można również zapominać, że do przepisania produktów leczniczych znajdują zastosowanie ogólne zasady wykonywania zawodu lekarza (art. 4 u.z.l.).

Z tych przepisów wynika, że warunkiem przepisania pacjentowi określonego produktu leczniczego jest:

• uprzednie, osobiste zbadanie danej osoby lub zbadanie jej za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności (z wyjątkiem sytuacji, w której lekarz przepisuje receptę w ramach kontynuacji leczenia – art. 42 ust. 2 u.z.l.);
• analiza dostępnej dokumentacji medycznej danej osoby (jeżeli jest dostępna);
• przepisanie leku, który jest dopuszczony do obrotu w Polsce;
• istnienie wskazań medycznych i brak przeciwwskazań do stosowania określonego produktu leczniczego.

Biorąc to pod uwagę, trzeba podkreślić, że przepisanie konkretnego produktu leczniczego jest możliwe jedynie wtedy, gdy stan zdrowia pacjenta uzasadnia przyjmowanie tego produktu leczniczego i pacjent może go bezpiecznie przyjmować (np. nie ma przeciwwskazań zdrowotnych, nie ma ryzyka niepożądanej interakcji między dotychczas stosowanymi produktami leczniczymi).  

Odpowiadając zatem na tytułowe pytanie, nie ma możliwości przepisania pacjentowi leku „na wszelki wypadek”, ponieważ nie istnieją wtedy wskazania medyczne do jego stosowania, a ustalony w wykonanym badaniu stan zdrowia nie uzasadnia wypisania recepty.

Na koniec należy podkreślić, że pacjentowi można przepisać leki niezbędne do stosowania w przypadku, gdy istnieje do tego podstawa medyczna (np. ma rozpoznaną chorobę przewlekłą) na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 360 dni (art. 96a ust. 3 ustawy z 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne).

Czytaj więcej na temat prowadzenia dokumentacji medycznej w SerwisZOZ.pl»