NIK skrytykował zarządzanie pandemią COVID-19

NIK surowo krytykuje procedury przyznawania tzw. dodatków COVID-owych. Minister zdrowia i prezes NFZ zostali skrytykowani za brak skutecznego nadzoru, brak kontroli nad wypłatami oraz brak reakcji na nieprawidłowości w umowach szpitali i stacji pogotowia. System ten miał wiele wad, takich jak nieprawidłowe wypłaty, nawet osobom nieuprawnionym, wielokrotne wypłaty w jednym miesiącu oraz niesprawiedliwe przyznawanie dodatków. Istnieje również ryzyko niemożności odzyskania nadmiernych wypłat.

NIK złożyła zawiadomienia do prokuratury w związku z podejrzeniami przestępstw, m.in. w sprawie niekorzystnych umów na zakup respiratory oraz nieprawidłowych działań związanych z zakupem respiratorów.

NIK wyraziła poważne wątpliwości co do regulacji wprowadzonych na mocy tzw. specustawy. Prezes NIK złożył wnioski do Trybunału Konstytucyjnego o niezgodność niektórych przepisów tej ustawy z Konstytucją RP. Zarzuty dotyczyły m.in. niekonstytucyjnego trybu uchwalenia ustawy oraz naruszenia prawa do sądu.

NIK zauważyła, że na początku pandemii w 2020 roku rezerwy środków ochrony osobistej i aparatury medycznej były niskie, co ograniczało dostępność dla szpitali leczących pacjentów z COVID-19. Specustawa zniosła także mechanizmy kontrolne wydatków publicznych, co stworzyło potencjał korupcyjny.

Kontrola NIK wykazała, że tworzone szpitale tymczasowe nie były poprzedzone planem, analizą sytuacji epidemicznej ani kalkulacją kosztów. To spowodowało ponad 2 mld zł wydatków na utrzymanie pustych łóżek i wynagrodzenia personelu medycznego bez realnej potrzeby. NIK uznała te wydatki za nieuzasadnione i nieefektywne.

Nadmierna rezerwa personelu medycznego ograniczyła także dostęp do innych rodzajów leczenia, co mogło przyczynić się do wzrostu liczby zgonów. Raport NIK jest alarmujący i wymaga wyciągnięcia wniosków oraz poprawy zarządzania pandemią COVID-19 w Polsce.