SOR przyjmie pacjenta z karetki w 15 minut, ale nie na poziomie ustawy

Rządowy projekt nowelizacji ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym pierwotnie przewidywał, że przekazanie pacjenta z zespołu ratownictwa medycznego do szpitalnego oddziału ratunkowego (SOR) musi nastąpić w ciągu 15 minut od przybycia karetki. Przepis ten niemal do ostatniego etapu prac sejmowych znajdował się w ustawie. Ostatecznie, podczas trzeciego czytania, Sejm poparł poprawkę Lewicy, zgodnie z którą wymóg ten znajdzie się jednak w rozporządzeniu, a nie w ustawie.

Senat opowiedział się za wpisaniem limitu czasowego do ustawy, podobnie jak wiceminister zdrowia Marek Kos, który podczas posiedzenia sejmowej Komisji Zdrowia zaznaczył, że dziś 70% pacjentów trafia na SOR w ciągu 15 minut. Komisja jednak tej poprawki nie poparła.

Sejmowa Komisja Zdrowia zaakceptowała sześć poprawek Senatu. Jedna z najważniejszych dotyczy rozszerzenia prawa do dodatków za pracę w nocy (co najmniej 65% stawki godzinowej) oraz w niedziele i święta (co najmniej 45%) także na osoby, które nie wykonują zawodu medycznego – m.in. pilotów lotniczych zespołów ratunkowych.

Resort zdrowia nie poparł tego rozwiązania. Wiceminister Marek Kos wskazał, że koszt dodatków może wynieść od 45 do 65 mln zł rocznie. Tylko dla pilotów byłby to koszt rzędu 4 mln zł, dla pracowników centrów operacyjnych – ok. 1,8 mln zł, a dla pozostałych jednostek – ok. 1 mln zł. Koszt dodatków dla kierowców karetek nie został jeszcze oszacowany.

Zgodnie z nowelizacją powstaną motocyklowe jednostki ratownicze, które będą docierać w miejsca niedostępne dla ambulansów, np. podczas dużych zgromadzeń lub w korkach. Będą one kontraktowane oddzielnie przez oddziały wojewódzkie NFZ i działać sezonowo – od 1 maja do 30 września, maksymalnie 12 godzin na dobę.

Wprowadzono także rozróżnienie na dwu- i trzyosobowe zespoły ratownictwa medycznego, przy czym minimalny skład nadal wynosi dwie osoby. Rozlokowanie zespołów będzie zależeć od wojewódzkiego planu działania systemu PRM.

W nowelizacji znalazł się zapis, zgodnie z którym jeden szpitalny oddział ratunkowy ma obsługiwać maksymalnie obszar zamieszkały przez 200 tys. osób. Czas dojazdu zespołu ratowniczego z miejsca zdarzenia do SOR-u nie może przekroczyć 45 minut. Czas przekazania pacjenta określi rozporządzenie. Ministerstwo Zdrowia proponuje 15 minut.

Nowelizacja przyznaje prawo do dodatków za każdą godzinę pracy wykonywanej w nocy oraz w niedziele i święta dla ratowników medycznych wykonujących zawód medyczny. Dodatki będą wypłacane z mocą wsteczną od 1 lipca 2023 r.

W ustawie znajdzie się przepis umożliwiający ratownikom medycznym wykonywanie zawodu jako przedsiębiorcy, nawet jeśli nie prowadzą podmiotu leczniczego.

Ponadto członkowie zespołów ratownictwa medycznego obowiązkowo otrzymają wsparcie psychologiczne, co ma związek z tragicznym zabójstwem ratownika w styczniu w Siedlcach. Nowelizacja przewiduje również cykliczne szkolenia z samoobrony i technik deeskalacyjnych, które będą finansowane z budżetu publicznego i odbywać się nie rzadziej niż raz na pięć lat.

Rozszerzono definicję pierwszej pomocy – w nagłych przypadkach będzie można podać leki dostępne na miejscu zdarzenia, także przez świadka zdarzenia.

Znowelizowane przepisy przewidują także, że w razie konieczności osoby ratujące życie będą mogły poświęcić dobra osobiste i majątkowe innych osób – z wyjątkiem życia i zdrowia – jeśli jest to niezbędne do realizacji zadań.

Doprecyzowano również zasady postępowania ze zwłokami w karetkach.

Połączenia alarmowe z numerem 999 będą bezterminowo przekierowywane bezpośrednio do dyspozytorni medycznych, z pominięciem centrów powiadamiania ratunkowego.

Zmieniono także wymagania dla dyspozytorów medycznych – będą musieli mieć co najmniej dwa lata doświadczenia (obecnie wymagane są trzy lata).