Nowe zasady wydawania orzeczeń lekarskich – co się zmieni od 2025 roku

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opracowało projekt, którego celem jest unifikacja postępowań orzeczniczych ZUS. Ujednolicenie obejmuje procedury kontroli poprawności wystawiania zaświadczeń lekarskich i zapewnia jednolity tryb orzekania, niezależnie od celu, w jakim jest wydawane orzeczenie. Projekt nie zmienia definicji niezdolności do pracy ani niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Nowelizacja ustawy zakłada również zmiany w zakresie zatrudnienia i wynagrodzeń lekarzy orzeczników ZUS. Wprowadzono elastyczniejsze formy współpracy, takie jak umowy o pracę lub cywilnoprawne, z wyjątkiem głównego lekarza orzecznika oraz lekarzy inspektorów nadzoru orzecznictwa lekarskiego, którzy będą zatrudniani na podstawie umowy o pracę. Wynagrodzenie lekarzy ma być ustalane podobnie jak w przypadku niektórych pracowników medycznych.

Projekt definiuje „pracę zarobkową” jako czynność o charakterze zarobkowym, niezależnie od stosunku prawnego. Wyjątkiem są incydentalne działania wynikające z „istotnych okoliczności”, np. podpisanie dokumentów, które nie będą uznawane za pracę zarobkową i nie spowodują utraty zasiłku chorobowego.

Zmiany obejmują także wprowadzenie jednoosobowego orzekania w obu instancjach oraz możliwość pozyskania przez ZUS informacji o zdarzeniach medycznych z systemu ochrony zdrowia. Wprowadzono również wymóg zgłoszenia aktualnego miejsca zamieszkania ubezpieczonego, co jest niezbędne do skutecznej kontroli zwolnień lekarskich. Brak obecności ubezpieczonego podczas kontroli może skutkować utratą prawa do zasiłku chorobowego, chyba że nieobecność zostanie uzasadniona.

Nowelizacja ustawy, zgodnie z założeniami, ma wejść w życie 1 stycznia 2025 r.