Autoryzacja szpitali: nowy obowiązek kierowników, aby uzyskać kontrakt z NFZ

Ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta (dalej: ustawa) określa zasady funkcjonowania systemu jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjenta. Na system ten składa się m.in. tzw. autoryzacja. Przepisy jej dotyczące weszły w życie 8 września 2023 r.

Wydanie autoryzacji stanowi warunek realizacji przez podmiot wykonujący działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne (dalej: PWDL) umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w ramach profili „systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej”, o którym mowa w art. 95l ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dalej: usoz).

Autoryzację może uzyskać PWDL, który spełnia warunki jej wydania, tj.:

• prowadzi wewnętrzny system zarządzania jakością i bezpieczeństwem (który PWDL działający w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zawartej z NFZ musi utworzyć do 30 czerwca 2024 r.) oraz
• realizuje świadczenia opieki zdrowotnej, z zachowaniem określonych w przepisach warunków ich realizacji dotyczących miejsca udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, personelu i wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną.

Warunki realizacji świadczeń określają przepisy wykonawcze do usoz, takie jak np. rozporządzenie ministra zdrowia z 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej.

Wniosek o autoryzację składa PWDL do prezesa NFZ. Wnioski o jej wydanie będzie można składać po upływie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Prezes NFZ określi harmonogram składania wniosków i opublikuje go w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej NFZ. Wniosek o autoryzację należy złożyć drogą elektroniczną w terminie zgodnym z harmonogramem na adres poczty elektronicznej NFZ lub za pomocą jego systemu teleinformatycznego.

Prezes NFZ, rozpatrując wniosek o autoryzację:

• ocenia, czy spełniono warunki jej wydania oraz
• może żądać od PWDL wyjaśnień, a także dodatkowych informacji i dokumentów pozwalających na ocenę spełniania tych warunków.

W ramach oceny spełniania warunków autoryzacji prezes NFZ ma prawo przeprowadzić tzw. wizytę autoryzacyjną w miejscu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, których dotyczy wniosek.

Dopuszczenie do kontroli

Prezes NFZ zawiadamia podmiot wnioskujący o autoryzację (dalej: wnioskodawca) o zamiarze przeprowadzenia wizyty autoryzacyjnej. Taką wizytę można przeprowadzić nie wcześniej niż po upływie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, które wskazuje m.in. datę planowanej wizyty oraz jej cel.

Wizytę autoryzacyjną (dalej: wizyta) przeprowadza co najmniej 2 upoważnionych przez prezesa NFZ pracowników po okazaniu kierownikowi podmiotu wnioskującego albo osobie przez niego upoważnionej:

• dokumentów potwierdzających ich tożsamość oraz
• upoważnienia do przeprowadzenia wizyty.

W przypadku nieobecności kierownika podmiotu wnioskującego lub osoby przez niego upoważnionej w dacie rozpoczęcia wizyty będzie ona odwołana, co należy traktować równoznacznie z pozostawieniem bez rozpatrzenia wniosku o autoryzację.

Uprawnienia kontrolujących

W ramach wizyty kontrolerom przysługuje prawo wstępu do:

• siedziby wnioskodawcy;
• miejsca prowadzenia działalności przez wnioskodawcę;
• miejsca udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wnioskodawcę;
• miejsca udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez podwykonawcę – w zakresie, w jakim realizuje on umowę zawartą przez wnioskodawcę z podwykonawcą.

Kontrolerom przysługuje także prawo wglądu do dokumentacji niezbędnej do realizacji celu wizyty, która to dokumentacja dotyczy:

• miejsca udzielania świadczeń opieki zdrowotnej;
• personelu wnioskodawcy oraz jego podwykonawcy;
• sprzętu i aparatury medycznej określonych w przepisach;
• struktury organizacyjnej i funkcjonowania tego podmiotu oraz
• wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem.

Kontrolerzy mają także prawo do uzyskiwania ustnych i pisemnych wyjaśnień od kierownika podmiotu wnioskującego lub osoby przez niego upoważnionej.

Wnioskodawca musi zapewnić możliwość przeprowadzenia czynności kontrolnych w podmiotach świadczących usługi na jego rzecz w ramach umowy, jeżeli jest to niezbędne do realizacji celu wizyty.

Protokół

Po zakończeniu wizyty upoważnione przez NFZ osoby ją przeprowadzające sporządzają protokół. Kontrolowany ma prawo do wglądu w ten dokument.

Wnioskodawca może w terminie 14 dni od dnia udostępnienia protokołu zgłosić do niego pisemne zastrzeżenia. Prezes NFZ musi te zastrzeżenia rozpatrzyć w terminie 7 dni od dnia ich otrzymania.

Jeżeli:

• zachodzi ryzyko braku zabezpieczenia udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, a
• właściwie złożony wniosek o autoryzację oraz załączone do niego oświadczenia i dokumenty przedstawione przez PWDL wnioskujący o wydanie autoryzacji potwierdzają spełnianie warunków wydania autoryzacji,

– prezes NFZ może rozpatrzyć ten wniosek bez przeprowadzania wizyty autoryzacyjnej oraz wydać autoryzację warunkową.

Autoryzację warunkową można wydać na rok.

W przypadku wnioskodawców, którym wydano autoryzację warunkową, wizytę autoryzacyjną należy im złożyć w okresie roku od dnia złożenia wniosku o autoryzację.