Ustawa o jakości w ochronie zdrowia odrzucona przez Sejm

Odrzucony projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjenta zakłada, że jakość w opiece zdrowotnej miała być mierzona przez wskaźniki jakości opieki zdrowotnej w trzech obszarach: klinicznym, konsumenckim i zarządczym.

Jednym z kontrowersyjnych artykułów była możliwość złagodzenia kary dla personelu medycznego, który w związku z udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej dopuścili się nieumyślnie średniego lub lekkiego uszczerbku na zdrowiu lub w sposób nieumyślny naraził człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia bądź ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Środowisko lekarskie zwróciło uwagę, że przepis ten nie zwalniał personelu medycznego z odpowiedzialności karnej.

Projekt ustawy wprowadzał zmiany w zakresie autoryzacji dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą finansowaną ze środków publicznych. W projekcie z 6 października 2022 r. autoryzacja miałaby dotyczyć wszystkich podmiotów, a nie tylko szpitali, jak to opisano w poprzednim projekcie ustawy.

Placówka medyczna musiałaby wprowadzić wewnętrzny system zarządzania jakością i bezpieczeństwem oraz spełniać wymagania określone w tzw. rozporządzeniach koszykowych.

Autoryzacja miała być wydawana na pięć lat na zakresy i rodzaje świadczeń opieki zdrowotnej. Nowa wersja projektu ustawy wprowadzała także możliwość wydania autoryzacji warunkowej na rok bez przeprowadzania wizyty autoryzacyjnej, jeśli zachodziłoby ryzyko braku zabezpieczenia udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, a wniosek, oświadczenia i dokumenty przedstawione przez wnioskodawcę potwierdzałyby spełnianie warunków autoryzacji.

W przepisach końcowych przewidziano 3-letni okres przejściowy, po którego upływie obowiązek uzyskania autoryzacji miał wejść w życie. Projekt ustawy wprowadzał także zmiany w wewnętrznym systemie zapewnienia jakości i bezpieczeństwa, m.in. dotyczące zdarzeń niepożądanych.

W nowym projekcie ustawy zmieniła się regulacja zdarzeń niepożądanych w opiece zdrowotnej, które były definiowane jako zdarzenia przynoszące negatywny skutek dla pacjenta w trakcie lub w efekcie udzielania świadczenia opieki zdrowotnej.

Kierownik podmiotu leczniczego miałby przesyłać zgłoszenia zdarzeń niepożądanych do Rejestru Zdarzeń Niepożądanych.

Wewnętrzny system zarządzania jakością i bezpieczeństwem miał stać się nowym obowiązkiem podmiotu leczniczego, zgodnie z którym konieczne byłoby wdrożenie rozwiązań służących identyfikacji i zarządzania ryzykiem, identyfikacji priorytetowych obszarów do poprawy jakości i bezpieczeństwa, zapewnienie środków do monitorowania jakości i bezpieczeństwa oraz okresowo monitorowanie i ocenianie jakości oraz bezpieczeństwa udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej.

Personel podmiotu leczniczego miałby odpowiadać za identyfikowanie i zgłaszanie kierownikowi podmiotu leczniczego wszystkich zdarzeń niepożądanych, niezależnie od stopnia ich ciężkości i prawdopodobieństwa, jakie wystąpiły w tym podmiocie.

Naczelna Izba Lekarska, jako członek Porozumienia Organizacji Lekarskich, gdyby Sejm nie poparł ustawy Senatu, zachęcała do podpisania petycji do Prezydenta RP w celu zawetowania ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Projekt ustawy o jakości rozpatrzono na posiedzeniu Sejmu RP 14 kwietnia 2023 r.

Od początku procedowania projektu samorząd lekarski zwracał uwagę, że jego zapisy stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa pacjenta. Mimo wielokrotnych prób podjęcia dialogu i współpracy przy ustawie, propozycje środowiska lekarskiego były ignorowane.

Zdaniem Naczelnej Rady Lekarskiej, decydenci nie udzielają wsparcia, a tworzą prawo, nie zważając na jego konsekwencje, i przekładają odpowiedzialność na lekarzy. 

Łukasz Jankowski, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej, podkreśla, że ustawa ta jest nieskuteczna i tylko nasila zjawisko medycyny asekuracyjnej, nie podnosząc jakości w systemie ochrony zdrowia.