Dotacje unijne na e-zdrowie – sprawdź możliwości

Pierwsze konkursy PFERC będą ogłoszone w drugim kwartale 2022 roku. – Jest to następca Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa z poprzedniej perspektywy finansowej 2014–2020, w ramach którego projekty z obszaru zdrowia będą realizowane jeszcze do 2023 roku – informuje Michał Ptaszyński, zastępca dyrektora departamentu Rozwoju Cyfrowego w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej. – Obecnie mamy 17 projektów w różnej fazie wdrażania. Dotyczą one szeroko pojętego e-zdrowia. Ich wartość to ok. 800 mln zł.

W negocjowanych obecnie z Komisją Europejską programach ochrona zdrowia zajmuje bardzo istotne miejsce, przede wszystkim ze względu na jej znaczenie w walce z pandemią i potencjalnymi przyszłymi kryzysami w obszarze zdrowia publicznego.

Oprócz PFERC placówki ochrony zdrowia będą mogły korzystać z funduszy na e-zdrowie np. w ramach regionalnych programów operacyjnych (dalej: RPO), ale także ze środków dostępnych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

W ramach środków dostępnych z instrumentu finansowego będącego następcą Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko planowane są inwestycje w rozwój szpitali.

Obszar zdrowia jest także obecny w Krajowym Planie Odbudowy, z którego możemy otrzymać ok. 57 mld euro, w tym również na zagadnienia związane z ochroną zdrowia i wyzwaniami związanymi z kryzysem epidemicznym, wywołanym pandemią.

– Zadaniem resortu na dziś jest uzgodnienie planowanych interwencji finansowych w obszarze zdrowia, czyli ustalenie z zarządami poszczególnych regionów działań na poziomie krajowym i poziomach regionalnych tak, by przyszłe konkursy przeznaczone dla ochrony zdrowia nie dublowały się, ale w jak największym stopniu mogły się uzupełniać – tłumaczy M. Ptaszyński. – Aby zapewnić efektywność naszych działań, wspólnie z marszałkami województw stworzono Komitet Sterujący ds. Zdrowia.

Z kolei Hubert Życiński, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji w Ministerstwie Zdrowia, podkreśla, że cyfryzacja usług w ochronie zdrowia od kilku lat jest priorytetem dla resortu. – O wiele trudniej byłoby przejść przez pandemię bez efektywnego wdrożenia rozwiązań informatycznych – mówi H. Życiński.

Zauważa jednak, że informatyzacja nie jest panaceum na wszystkie bolączki w ochronie zdrowia.

– Cyfryzacja zapewnia zbiór rozwiązań, które umożliwiają osiągnięcie efektu optymalizacji z udziałem wszystkich interesariuszy, wliczając pacjentów oraz kadrę medyczną i administrację placówek medycznych – informuje. – Pozwala na optymalizację czasu i nakładów na ochronę zdrowia, prowadząc do podniesienia poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy medyków i personelu wspierającego w placówkach medycznych.

Budowa kompetencji i świadomości użytkowników oraz odbiorców na temat dostępnych rozwiązań cyfrowych to jedno z istotnych wyzwań przed placówkami ochrony zdrowia w nowej perspektywie finansowej UE. – Zróżnicowane źródła finansowania – w tym dodatkowy instrument REACT-EU – pozwolą na inwestycje w kluczowych obszarach e-zdrowia, związanych np. z zastosowaniem sztucznej inteligencji w kontekście działań profilaktycznych czy analizy dużych zbiorów danych medycznych, w tym danych obrazowych – tłumaczy H. Życiński.

– Istotne znaczenie ma także tematyka cyberbezpieczeństwa w kontekście przetwarzania danych wrażliwych pacjentów na potrzeby profilaktyki, diagnostyki i leczenia.

Departament Innowacji MZ planuje kolejne działania związane z cyfryzacją, obejmujące m.in. utworzenie i zarządzanie platformą domowej opieki nad pacjentem po przejściu zakażenia koronawirusem.

– Na podstawie zdalnie zbieranych danych, w tym pomiarów określonych parametrów, uzyskanych w środowisku pacjenta, możliwe jest podejmowanie decyzji klinicznych – wyjaśnia H. Życiński, podkreślając jednocześnie znaczenie realizowanych przez MZ pilotaży, obejmujących wykorzystanie innowacyjnych narzędzi cyfrowych w monitoringu kardiologicznym, ale także innych dziedzinach medycyny. – Poza zdalną analizą stanu zdrowia kobiet w ciąży przez e-ktg planujemy również monitoring urządzeń wszczepionych pacjentom.

Teoretycznie zagadnienia zwiększenia produktywności przedsiębiorstw w zakresie cyfryzacji nie dotyczą ochrony zdrowia. W praktyce jednak konkursy w ramach nowego Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) są adresowane także do prywatnych placówek medycznych, świadczących usługi komercyjne.

Jak zapewnia Piotr Zabadała, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji i Polityki Przemysłowej w Ministerstwie Rozwoju i Technologii,FENG to kontynuacja Programu Operacyjnego Inteligenty Rozwój z perspektywy 2014–2020.

– W ramach FENG przewidziane są trzy priorytety – wsparcie dla przedsiębiorstw, środowisko sprzyjające innowacjom oraz pomoc techniczna – mówi P. Zabadała.

– W ofercie konkursowej będą m.in. usługi doradcze dla firm zainteresowanych transformacją cyfrową – eksperci zapewnią profesjonalną pomoc przy wdrażaniu konkretnych rozwiązań cyfrowych.

O tym, że projekty z zakresu e-zdrowia traktowane są priorytetowo, świadczy przykład wniosku złożonego przez konsorcjum międzynarodowe złożone z firm i uczelni wyższych z Polski, Belgii i Włoch do Programu Horyzont 2020. Projekt, którego tematyka dotyczy ochrony podstawowych praw w wykorzystywaniu technologii cyfrowych dla usług e-zdrowia (ang. „REINITIALIZE – Preserving Fundamental Rights in the Use of Digital Technologies for e-Health Services”), złożono do konkursu Twinning w 2019 roku, jeszcze przed pandemią.

Co ciekawe, w konsorcjum nie ma placówki medycznej ani uniwersytetu medycznego, jednak mimo to propozycja otrzymała maksymalną liczbę punktów na etapie oceny merytorycznej.

O poruszonych tematach dyskutowano podczas konferencji „Lub-Tech Digital Health 2021”, która odbyła się 8 września br. w Lublinie. Współorganizatorami wydarzenia był Samorząd Województwa Lubelskiego, Miasto Lublin, Klaster Lubelska Medycyna i m.in. Uniwersytet Medyczny.