Zaoczne wystawianie recept

Dotychczas kwestia zaocznego wystawiania recept, zwłaszcza refundowanych, budziła wiele wątpliwości. Narodowy Fundusz Zdrowia wydawał niekiedy komunikaty, z których wynikało, że zaoczne wystawianie recept jest dopuszczalne. Niestety w praktyce podczas kontroli świadczeniodawców często nie uwzględniano tzw. porad receptowych przeprowadzanych bez osobistego zbadania pacjenta. Konsekwencją były wielotysięczne kary i zwroty rzekomo nienależnej refundacji. Ostatecznie zdecydowano się na wprowadzenie zmian w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty przewidujących wyjątek od generalnej zasady uprzedniego, osobistego zbadania pacjenta.

Zyskaj darmowy dostęp do portalu serwiszoz.pl. Gwarantujemy, że znajdziesz na nim odpowiedzi na nurtujące Cię pytania! Nic za to nie zapłacisz. Zarejestruj się. To zajmie tylko 15 sekund!>>

Podstawowym warunkiem zaocznego wystawiania recept jest istnienie uzasadniającego takie działanie stanu zdrowia pacjenta odzwierciedlonego w dokumentacji medycznej. Niedopuszczalne jest zatem zaoczne wystawianie recept jedynie na podstawie deklaracji pacjenta, że używa on określonych produktów leczniczych albo stwierdzono u niego daną jednostkę chorobową. Konieczne jest bowiem odzwierciedlenie tych okoliczności w dotychczasowej treści dokumentacji medycznej, czy to przez samodzielne postawienie przez lekarza wystawiającego receptę rozpoznania, czy też dołączenie do dokumentacji medycznej zaświadczenia lub dokumentacji sporządzonej przez innego lekarza lub świadczeniodawcę. Wynika to z faktu, że recepta zaoczna w założeniu ma jedynie stanowić kontynuację dotychczasowego leczenia farmakologicznego.

W takim wypadku recept zaocznych mogą one zostać odebrane przez:

• osobę upoważnioną przez pacjenta do ich odbioru lub

• osobę trzecią, jeżeli pacjent oświadczy podmiotowi udzielającemu świadczeń zdrowotnych, że recepty mogą być odebrane przez osoby trzecie bez szczegółowego określania tych osób.

Szczególnie drugi przypadek wydaje się wysoce dyskusyjny. Skoro bowiem oświadczenie pacjenta nie zawiera szczegółowego określenia osób odbierających, to skąd podmiot ma wiedzieć, że ma do czynienia z osobą uprawnioną. Należy w tej sytuacji co najwyżej dopuścić możliwość wskazania przez pacjenta kręgu osób uprawnionych (np. upoważniam członków rodziny). Przy czym każdorazowo to osoba trzecia powinna wykazać, że owym członkiem rodziny w rzeczywistości jest.

Co istotne upoważnienie lub oświadczenie pacjenta musi znajdować się w jego dokumentacji medycznej – przez złożenie własnoręcznego wpisu w historii choroby lub załączenie odrębnego oświadczenia. Również informacja o osobie, której przekazano taką receptę musi znaleźć się w dokumentacji medycznej pacjenta.

Za niedopuszczalne należy zatem uznać rozwiązania polegające na wpisywaniu odbiorów recept zaocznych wszystkich pacjentów do tej samej kartoteki (np. w rejestracji). W takim przypadku bowiem nie jest spełniony wymóg dołączenia informacji od dokumentacji medycznej konkretnego pacjenta, skoro kartoteka ma charakter zbiorczy.

Dopuszczalne jest natomiast wprowadzenie odrębnych wzorów informacji o odbiorze zaocznej recepty, które następnie są dołączane do dokumentacji określonego pacjenta.

Wystawienie recepty zaocznej nie zwalnia lekarza z obowiązku dokonania wpisu o tym fakcie do dokumentacji medycznej, zawierającego również dawkowanie (§10 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia ministra zdrowia z 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania).

Tożsame zasady dotyczą zaocznego wystawiania zleceń na wyroby medyczne.

Należy również zwrócić uwagę, że w przypadku porad receptowych udzielanych w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej mogą być one rozliczane przez NFZ nie częściej niż co 90 dni oraz w odstępie nie krótszym niż 14 dni od daty innej wizyty (§15 ust. 4 zarządzenia prezesa NFZ Nr 79/2014/DSOZ).