Komu lekarz POZ może zlecić test na koronawirusa

Zgodnie z § 3 ust. 2 ww. rozporządzenia: „Zlecenie wykonania testu molekularnego RT-PCR u osoby, u której podejrzewa się lub rozpoznaje zakażenie lub chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2 (COVID-19), przez lekarza udzielającego świadczeń zdrowotnych u świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej, wymaga przeprowadzenia:

1) badania fizykalnego albo

2) teleporady, w trakcie której stwierdził następujące kliniczne objawy tej choroby: temperaturę ciała powyżej 38oC, kaszel i duszności oraz utratę węchu lub smaku – co odnotowuje się w dokumentacji medycznej”. Z cytowanego przepisu wynikają dwie istotne okoliczności.

1. Lekarz POZ może zlecić wykonanie testu RT-PCR wyłącznie osobie, u której podejrzewa lub rozpoznaje zakażenie lub chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2. Tym samym lekarz POZ ma obowiązek wskazać w dokumentacji medycznej objawy, które pozwalają mu podejrzewać SARS-CoV-2 (np. ból gardła), albo okoliczności, które pozwalają podejrzewać SARS-CoV-2 (np. kontakt z osobą, która ma rozpoznany COVID-19).

2. Przepisy zróżnicowały przesłanki zlecenia testu RT-PCR w zależności od rodzaju badania. W przypadku osoby zbadanej fizykalnie lekarz nie musi rozpoznać żadnej dolegliwości lub stanu klinicznego, żeby zlecić badanie, wystarczy jeżeli ma podejrzenie SARS-CoV-2. Z kolei w przypadku osoby, której udzielono teleporady, do zlecenia testu RT-PCR konieczne jest to, żeby zgłosiła ona konkretne objawy, tj. temperaturę ciała powyżej 38oC, kaszel i duszności oraz utratę węchu lub smaku. Interpretując ten przepis, należy zwrócić uwagę, że objawy te muszą wystąpić łącznie – wniosek taki wynika z posłużenia się przecinkiem w funkcji spójnika „i”. Twierdzenie, że przecinek użyto w funkcji spójnika „i” wynika z tego, że wyliczenie objawów poprzedzono dwukropkiem („:”) a pomiędzy kolejnymi objawami wstawiano spójniki „i” („kaszel i duszności”) a także „oraz” („oraz utratę węchu lub smaku”).

Innymi słowy: lekarz w ramach teleporady może zlecić test w kierunku SARS-CoV-2, jeżeli pacjent zgłosi mu objawy:

•  temperaturę ciała powyżej 38oC, kaszel, duszności oraz utratę węchu albo
• temperaturę ciała powyżej 38oC, kaszel, duszności oraz utratę smaku;
• temperaturę ciała powyżej 38oC, kaszel, duszności oraz utratę węchu i smaku.

To rozwiązanie prawne nie jest optymalne z trzech powodów. Pierwszy – na oficjalnych stronach rządowych (np. https://www.gov.pl/web/koronawirus/podejrzewasz-u-siebie-koronawirusa - data odwiedzin strony 18.09.2020) podaje się te oraz inne objawy COVID-19 (m.in. objawy przeziębieniowe, temperatura ciała między 37°C a 38°C, bóle mięśni i ogólne zmęczenie, duszność).

Minister zdrowia nie ujął więc wszystkich objawów, o których oficjalny serwis rządowy pisze, że są objawami COVID-19.

Drugi – łączne potraktowanie tych objawów (tak jak ujęto to w konstrukcji przepisu) prowadzi w istocie do zawężenia możliwości zlecenia testu RT-PCR w przypadku teleporad.

Trzeci – objaw w postaci „duszności” jest moim zdaniem wysoce nieprecyzyjny, ponieważ „duszności” należy różnicować – spoczynkowa czy wysiłkowa, napadowa czy przewlekła, zależna od pozycji ciała czy nie związana z nią. Jak się wydaje, w przypadku podejrzenia SARS-CoV-2 chodzi o określony typ duszności a nie o każdą duszność.