Kolejki, kolejki, kolejki… objaw choroby systemu ochrony zdrowia

NIK zwraca uwagę, że w 2015 r. NFZ nie zapewnił równego dostępu do świadczeń zdrowotnych dla wszystkich ubezpieczonych, co naruszało podstawową zasadę ustawy o świadczeniach, czyli zapewnienia ubezpieczonym równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej. Było to spowodowane m.in. nierównomiernym rozmieszczeniem kadry i placówek medycznych na terenie kraju. Podobne zróżnicowanie w dostępie do świadczeń odnotowano w lecznictwie szpitalnym.

Różnice w dostępie do świadczeń w wybranych szpitalach Średni czas oczekiwania na udzielenie świadczenia:

Najdłużej na udzielenie świadczenia (a co za tym idzie - na przyjęcie do oddziału) trzeba było czekać w przypadku oddziałów: otorynolaryngologicznych dla dzieci (167 dni), audilogiczno-foniatrycznych (165 dni), leczenia oparzeń (162 dni), urologicznych dla dzieci (152 dni), otorynolaryngologicznych (131 dni) oraz chirurgii urazowo - ortopedycznej (129).

Szczególnie długo oczekiwano na świadczenia endoprotezoplastyki stawu biodrowego, endoprotezoplastyki stawu kolanowego oraz zabiegów związanych z leczeniem zaćmy. Średni rzeczywisty czas oczekiwania (obliczony na podstawie rzeczywistych czasów oczekiwania osób skreślonych z listy oczekujących z powodu wykonania świadczenia) w poszczególnych OW NFZ był zróżnicowany i mógł przekraczać nawet 1400 dni.

Zyskaj darmowy dostęp do portalu serwiszoz.pl. Gwarantujemy, że znajdziesz na nim odpowiedzi na nurtujące Cię pytania! Nic za to nie zapłacisz. Zarejestruj się. To zajmie tylko 15 sekund!>>

Ustalenia kontroli wskazują na szereg problemów o charakterze systemowym, które ograniczają skuteczność działań NFZ, a w szczególności na:

• koncentrację zasobów kadrowych i sprzętowych systemu ochrony zdrowia jedynie na wybranych obszarach (w szczególności w dużych ośrodkach miejskich), co skutkuje trudnościami w kontraktowaniu świadczeń w pozostałych regionach kraju,

• brak skutecznych narzędzi informatycznych pozwalających na eliminowanie nieprawidłowości w sprawozdawczości i dokumentach rozliczeniowych przekazywanych przez świadczeniodawców,

• niewystarczającą skuteczność monitorowania realizacji planu finansowego oraz działań  dotyczących zmian warunków umów zawartych ze świadczeniodawcami w przypadkach, gdy nie są oni w stanie zrealizować zaplanowanych świadczeń, w szczególności z powodu niedostatecznej liczby  personelu medycznego o pożądanych kwalifikacjach.

W ocenie NIK niezbędne jest podjęcie przez Prezesa NFZ działań zmierzających do:

• wyjaśnienia spraw dotyczących finansowania świadczeń udzielonych przez osoby zmarłe lub na rzecz osób zmarłych,

• opracowania wieloletniej strategii IT w porozumieniu z Ministrem Zdrowia,

• poprawy wykorzystania środków przewidzianych w planie finansowym na leczenie pacjentów,

• kontynuowania działań w celu doskonalenia mechanizmów weryfikacji rozliczanych świadczeń,

• kontroli działań zmierzających do skrócenia czasu oczekiwania pacjentów na udzielanie świadczeń zdrowotnych, zwłaszcza w odniesieniu do tych zakresów, w których świadczeniobiorcy wymagają pilnego skorzystania z pomocy medycznej.

Według Polskiej Federacji Szpitali, że głównymi przyczynami kolejek do lekarzy specjalistów są przede wszystkim:

- limity wynikające z kontraktów NFZ: zbyt niskie nakłady na ochronę zdrowia w stosunku do oczekiwań społeczeństwa

- brak specjalistycznych poradni chorób wewnętrznych: poradnie takie w znacznym stopniu mogły by zmniejszyć kolejki do lekarzy podspecjalności internistycznych (np. endokrynologia, kardiologia, itd.)

- niewykorzystanie zasobów chirurgii ogólnej: niedofinansowane poradnie i oddziały

- niedostateczne wykorzystanie potencjału personelu pielęgniarskiego: zbieranie informacji o pacjencie, wstępny wywiad medyczny, wypisywanie recept, wypisywanie zwolnień, udzielanie porad z zakresu edukacji zdrowotnej, itd.

- niewłaściwe wykorzystanie czasu pracy lekarzy: brak asystentów medycznych, transkrypcjonistów, brak nowoczesnej informatyzacji ułatwiającej pracę lekarza, nadmiar obowiązków sprawozdawczych

- niewłaściwe zarządzanie kolejkami do specjalistów: zamiast obarczać tym zadaniem świadczeniodawców kolejkami powinien sprawnie zarządzać płatnik

- przeświadczenie społeczeństwa iż najlepiej z problemem zdrowotnym zgłaszać się do lekarza specjalisty

- mało ergonomiczna organizacja pracy poradni lekarskich: np. brak wielofunkcyjnych pokojów badań, wygórowane wymagania sanitarne

A kolejki nie maleją, nie maleją, nie maleją.