Ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, która reguluje te kwestie, przewiduje, że pacjent występujący z żądaniem wypisania na własne żądanie, jest informowany przez lekarza o możliwych następstwach zaprzestania dalszego udzielania świadczeń zdrowotnych.
Co musi się znaleźć w dokumentacji medycznej przy wypisie na żądanie
Wielu lekarzy zadaje pytania dotyczące wypisu pacjenta na żądanie. To sytuacja stresująca dla każdego lekarza, ponieważ pacjent przed zakończeniem procesu diagnozowania i leczenia chce wyjść ze szpitala. Przeważnie podaje wiele „uzasadnionych” powodów (urlop, brak czasu na chorowanie, dobrze się czuję). O czym należy informować pacjenta wypisującego się na własne żądanie?
Wypis pacjenta ze szpitala na własne żądanie
Taki pacjent składa pisemne oświadczenie o wypisaniu na własne żądanie. W przypadku braku takiego oświadczenia lekarz sporządza adnotację w dokumentacji medycznej. Przepisy zatem lakonicznie wskazują zakres informacji obowiązkowych przy wypisie na żądanie.
W zasadzie można stwierdzić, że ma być poinformowany o następstwach zaprzestania diagnozowania i leczenia. Na pierwszy rzut oka można zauważyć, że nie określono precyzyjnie, jak należy poinformować pacjenta.
W orzecznictwie sądowym zwracano uwagę, że informacja taka powinna być adekwatna do wiedzy lekarzy, opartej na wynikach wykonanych u pacjenta badań.
Wskazywano też, że lekarz nie ma obowiązku przewidywać wszelkich możliwych zagrożeń (wyrok SO w Nowym Sączu z 9 grudnia 2020 r., sygn. akt III Ca 722/20).
Czytaj też: Co robić, gdy pacjent odmawia leczenia»
Czytaj również: Kiedy lekarz może odstąpić od leczenia»
Hospitalizacja: Jakie informacje umieścić na wypisie ze szpitala
Ponieważ kwestie te coraz częściej pojawiają się w sporach sądowych, sugeruję, żeby na wypisie na żądanie pacjenta umieszczać kilka informacji, które zawsze będą mieć znaczenie:
- informację o wypisie na własne żądanie – żeby było wiadomo, że to pacjent zdecydował o zakończeniu hospitalizacji;
- ocenę kontaktu słowno-logicznego z pacjentem – warto podkreślić, że można wypisać jedynie tych, którzy mają ten kontakt zachowany. Bez zawarcia tej informacji w dokumentacji medycznej lub w karcie informacyjnej z leczenia szpitalnego pacjent lub jego rodzina może w razie sporu sądowego argumentować, że pacjent nie zrozumiał, był splątany, bólowy itp.;
- wskazanie, że procesu diagnostycznego lub leczniczego nie zakończono i zalecane oraz możliwe jest jego podjęcie w każdym momencie – żeby pacjent nie mógł powiedzieć, że nie miał świadomości braku zakończenia procesu diagnostyczno-leczniczego albo, że nie wiedział, iż ma możliwość zmiany zdania;
- wskazanie możliwych następstw przerwania procesu diagnostyczno-leczniczego (zwłaszcza tych groźnych: udar, zawał, amputacja kończyny) z podkreśleniem możliwości wystąpienia zgonu (wtedy, gdy to jest odpowiednie do danego stanu klinicznego);
- zaznaczenie, że wskazane możliwe następstwa są przykładowe i niekompletne, ponieważ przerwanie procesu diagnostyczno-leczniczego nie daje pełnego obrazu stanu zdrowia pacjenta.
Wcześniejsze wyjście ze szpitala: opisz w karcie informacyjnej konsekwencje decyzji dla pacjenta
Wypisanie się pacjenta na własne żądanie jest możliwe, nawet wtedy, gdy procesu diagnostyczno-leczniczego nie zakończono.
Zawsze jednak należy w karcie informacyjnej leczenia szpitalnego opisać konsekwencje tej decyzji dla pacjenta.
Karta informacyjna z leczenia szpitalnego – wzór dokumentu
(oznaczenie podmiotu) |
Karta informacyjna z leczenia szpitalnego
(wzór)
Oznaczenie pacjenta:
Nazwisko i imię (imiona): ……………………..…………….. data urodzenia*: ………………………
płeć*: □ K □ M PESEL**: ……………………..……...………………………….……..
Miejsce zamieszkania: ……………………………………………………………………………………………….
Nazwisko i imię (imiona) przedstawiciela ustawowego i miejsce zamieszkania***:…………………………
Rozpoznanie kliniczne/choroba zasadnicza/: …………………………………………………………..…..
Wyniki badań diagnostycznych: ………………………………………………………………………………….
Wyniki konsultacji: ………………………………………………………………………………………………………….
Zastosowane leczenie: …………………………………………………………………………………………………
Zalecenia po zakończonej hospitalizacji: …………………………………………………………….……
Niezdolność do pracy: …………………………………………………………………………………………………
Wystawione recepty i skierowania: ..………………………………………………………………………
Oznaczenie osoby udzielającej świadczeń zdrowotnych:
Imię i nazwisko: …………………………………………………………….
Tytuł zawodowy: ……………………………………………….………….
Numer prawa wykonywania zawodu: ……….…………………..
Podpis: ………………………………………………………………………….
Data wypisu: …………………………………………………………………
Oznaczenie lekarza wypisującego: ………………………………..
Podpis lekarza kierującego oddziałem
albo lekarza przez niego upoważnionego:……………………..
*datę urodzenia i płeć pacjenta wpisuje się tylko w przypadku, jeżeli nie nadano PESEL
**jeżeli nadano. W przypadku noworodka, należy podać PESEL matki, a w przypadku osób, które nie mają nadanego PESEL-u – rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość; określenie rodzaju dokumentu potwierdzającego tożsamość obejmuje jego nazwę oraz nazwę kraju, w którym go wystawiono
***jeżeli pacjentem jest osoba małoletnia, całkowicie ubezwłasnowolniona lub niezdolna do świadomego wyrażenia zgody
- Ustawa o działalności leczniczej z 15 kwietnia 2011 r. przewiduje, że pacjent decydujący o wypisaniu na własne żądanie musi być informowany o możliwych konsekwencjach przerwania dalszego leczenia. Pacjent składa pisemne oświadczenie o wypisaniu na własne żądanie, a w przypadku braku takiego oświadczenia, lekarz sporządza adnotację w dokumentacji medycznej.
- Orzecznictwo sądowe sugeruje, że informacja dla pacjenta powinna być adekwatna do wiedzy lekarza, opartej na wynikach badań pacjenta. Lekarz nie ma jednak obowiązku przewidywania wszystkich możliwych zagrożeń.
- W kontekście wzrastającej liczby sporów sądowych związanych z tym tematem, zalecane jest umieszczanie na wypisie na żądanie pacjenta kilku kluczowych informacji: o charakterze wypisu, ocenie kontaktu słowno-logicznego z pacjentem, niewykończeniu procesu diagnostycznego lub leczniczego, możliwych konsekwencjach przerwania leczenia oraz o przykładowym charakterze wymienionych konsekwencji.
Uzyskaj nieograniczony dostęp do SerwisZOZ.pl
- Aktualne informacje o zmianach prawnych
- Indywidualne konsultacje e-mail z ekspertem (odpowiedź w 48 h)
- Bazę 3500 porad ekspertów, gotowych wzory dokumentów i procedur